اثرات عصاره روغنی سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) بر باکتری استافیلوکوکوس طلایی استاندارد و مقایسه اثر آن با آنتی‏بیوتیک‏های سفتازیدیم، سفوروکسیم، سفاکلور و سفاماندول

مقدمه: استفاده از اثرات ضدمیکروبی گیاهان دارویی از گذشته‌های دور موردنظر بوده است. تحقیقات اخیر نیز در این زمینه نشانگر اهمیت و کاربرد این‌گونه گیاهان است. در مورد سیاه‌دانه نیز گزارش‌هایی مبنی بر تاثیر ضدمیکروبی وجود دارد. هدف: در این مطالعه تاثیر ضدمیکروبی روغن دانه‌های سیاه‌دانه علیه دو گونه از باکتری‌های استافیلوکوکوس طلایی مورد آزمایش و سنجش قرار گرفته و پس از تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) آن، با برخی از آنتی‌بیوتیک‌های اختصاصی مقایسه شده است. روش بررسی: در این بررسی از سیاه‌دانه تحت شرایط فشار در سرما عصاره روغنی تهیه گردید، سپس دوسویه استاندارد باکتری استافیلوکوکوس طلایی (2572، 1112 ATCC) فعال و در محیط کشت تریپتی‌کیس سوی بروث، رقت استاندارد (MF 5/0) آماده شد. از عصاره روغنی سیاه‌دانه (رقت 5/0، 25/0، 06/0، 03/0 درصد) سوسپانسیون میکروبی تهیه و مدت 24 ساعت در 35 درجه سانتی‌گراد انکوباسیون شده و نتایج ثبت گردید. جهت سنجش حساسیت میکروارگانسیم‌ها از دیسک‌های حاوی 30 میکروگرم آنتی‌بیوتیک (ساخت شرکت دیفکو) و روش انتشار دیسک (کربی- بائر) استفاده و با تاثیر عصاره روغنی مقایسه شد. یافته‌ها: تاثیر عصاره روغنی سیاه‌دانه در رقت‌ 16/1 برابر MIC باکتری استافیلوکوکوس طلایی (2572) و در رقت 10/1 معادل MIC سویه (1112) بود. میزان اثر عصاره خالص و رقت‌های 125/0 و 26/0 با حساسیت باکتری‌ها نسبت به دیسک‌های آنتی‌بیوتیک به کار رفته برابری داشت. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج حاصله از این مطالعه و برخی از بررسی‌های مشابه با سایر باکتری‌ها، به نظر می‌رسد عصاره روغنی سیاه‌دانه اثر ضداستافیلوکوکی مناسبی داشته و با تاثیر آنتی‌بیوتیک‌های سفتازیدیم، سفوروکسیم، سفاکلور و سفاماندول در شرایط آزمایشگاهی قابل مقایسه است. با انجام بررسی‌های تجربی بیشتر می‌توان از تاثیر ضدمیکروبی عصاره روغنی سیاه‌دانه در کنترل و درمان عفونت‌های باکتریایی استافیلوکوکوس استفاده نمود.